یکی از مباحث داغ در دادگاه های کشور ایران که حواشی زیادی را نیز در بر داشته است، مهریه و قوانین مربوط به آن می باشد. از مجرم شدن داماد یک روز پس از عروسی تا عدم تمکین عروس پس از عقد همگی حاشیه ها و مسائلی می باشند که این روزها مورد توجه بسیاری از افرادی هست که ازدواج کرده اند. اگر به تازگی به مجموعه متاهلین پیوسته اید و یا خدایی ناکرده میان شما و همسرتان اندکی شکرآب شده است و می خواهید برخی اطلاعات اولیه را در زمینه مهریه داشته باشید در این مقاله با وکیل موسسه حقوقی دادجویان همراه باشید.
تاریخچه مهر به دوران خیلی دور بر می گردد و به جرات می توان گفت سابقه ای به قدمت ازدواج دارد. حداقل در ایران که اینطور است و از روزی که ازدواج مرسوم شده است، مهر نیز در جریان بوده است. شاید تا همین چند دهه گذشته گرفتن مهریه کمی دور از انتظار بود و کمتر مردی تصور می کرد که زن برای مطالبه مهریه خود دست به شکایت بزند. اما قوانین مهر و تغییر زندگی مردم سبب شده است که بسیاری از زنان برای کوچکترین مشکلی دست به گریبان مهر شوند و آن را از همسر خود مطالبه کنند.
در دهه 90 تب و تاب مهر بالا بود بالا بودن مبالغی که برای مهر در نظر گرفته می شد باعث شد که روزانه بر تعداد دامادهای زندانی افزوده شود. به همین سبب مسئولین به فکر چاره ای افتادند. به طور حتم می توان کفت تدوین و تصویب لایحه حمایت از خانواده مهم ترین اقدامی است که برای حل این مشکل از سمت مقامات صورت گرفته است. در این لایحه تعداد سکه های مندرج در عقدنامه تنها تا 110 سکه ملاک در نظر گرفته شده و قانونی می باشد. بر این اساس اقای داماد می تواند رقم مهریه عروس خانوم را هر تعداد سکه ای که توافق کرده اند در نظر بگیرد. اما فقط تا 110 سکه آن اجرای کیفری دارد.
بی مهریه ها به گوش باشید
هنوز هم ازدواج های اجباری در قبال هزینه شدن برای خون بها، مخالفت خانواده و یا هر دلیل دیگری از حق مهریه چشم پوشی می کنند و در عقدنامه در بخش مهر، چیزی درج نمی شود. این موارد عموما منجر به طلاق می شود. اما برای این موضوع هم قانون در مورد قوانین مهر طرف آن ها را گرفته است. در نظر داشته باشید حتی اگر در عقدنامه مهریه ای برای آن ها در نظر گرفته نشود باز هم مبلغی به عنوان مهر تعلق می گیرد. این مهر عندالمطالبه است و در این میان تمکین زن نیز در میزان و مبلغ مهر موثر است. به عبارت دیگر در صورتی که جدایی قبل از برقراری رابطه رناشویی باشد مهر با توجه به وضعیت مالی مرد “مهرالمتعه” نام دارد. و در صورتی که پس از برقراری رابطه زناشویی باشد، رقم مهر متناسب با زنانی است که در اطراف عروس می باشند. که به آن “مهرالمثل” گفته می شود. برای دریافت مهر خود با یک وکیل خانواده مشورت کنید.
همه چیز درباره مهریه
شرایط مهریه در عقد موقت
در قانون شرع اسلامی عقد موقت نیز وجود دارد. این نوع ازدواج نیز مشمول دریافت مهر می شود و دارای برخی قوانین و اصول خاص خود می باشد. حتما جمله “مهرالمعلوم و مدت المعلوم” را شنیده اید و می دانید که دارای بار حقوقی می باشد که مشاوره با وکیل حقوقی مناسب می باشد.. خانوم هایی که ازدواج موقت داشته اند و می خواهند که مهر شان را از همسر خود بگیرند، می توانند این موضوع را مانند گرفتن مهر عقد دائم پیگیری کنند. البته عقد دائم و موقت تفاوت هایی نیز دارد که در دریافت نفقه مشخص می شود.
وکیل برای طلاق به درخواست مرد
در صورتی که عقد موقت باشد زن حق دریافت نفقه را ندارد مگر اینکه در صیغه نامه ذکر شده باشد. همچنین در نظر داشته باشید که طلب مهریه همانند دیگر طلبکارها می باشد. حتی اگر کسان دیگری از شوهر طلب داشته باشند، طلب خانوم نسبت به آن ها ارجحیت دارد. برای طلب مهر به دو صورت می توان اقدام کرد که در ادامه در مورد هریک به بحث و بررسی می پردازیم.
روش های مطالبه مهریه
برای اینکه مهریه خود را مرد دریافت کنید دو راه وجود دارد. نخست اینکه زن پس از شکایت مرد، دادگاهی را دایر می کند تا مهر خود را مطالبه کند. در صورتی که مرد مالی نداشته باشد و ضمن شکایت مالی را به دست آورد، به نفع مهر زن ضبط می گردد. راه دوم این است که مرد مال پرداخت مهر زن را دارد. در این صورت زن با سند ازدواج به قسمت اجرای اداره ثبت مراجعه می کند و پس از شکایت طی نامه ای به مرد ابلاغ می شود که مهریه همسر خود را بپردازد.
یکی از راه هایی که در سال های نه چندان دور در بین مردها رایج بود و بدین طریق از دست قانون فرار می کردند، این بود که مال خود را به نام یکی از نزدیکان زده و ادعا می کردند که مالی برای پرداخت مهر زن ندارند. اما این راه منسوخ شده و بر اساس قوانین مهر در صورتی که قبل از اقدام به طلاق مرد اموالش را به نام فرد دیگری ثبت کرده باشد، طبق ماده 218 قانون مدنی معامله باطل شده و مال به مرد بازگردانده می شود.
آیا دریافت مهریه در گرو تمکین می باشد؟
یکی از سوالات پرتکرار زنان این است که در صورت تمکین نکردن باز هم می توان مهریه را دریافت کرد یا خیر؟ در جریان باشید که قوانین مهر هیچ ارتباطی به تمکین ندارد. اگر زنی خانه شوهرش را بدون اجازه و اطلاع او ترک کند و مدتی در خانه شخص دیگری باشد، عدم تمکین کرده است و مرد می تواند با پرکردن استشهادیه از همسایه‌ها که تایید 2 یا 3 نفر کافی است این موضوع را ثابت کند. اگر مرد به دادگاه شکایت کند که همسرش عدم تمکین کرده است و درمقابل زن مدعی شود که شوهرش او را از خانه بیرون کرده است و دادخواست مطالبه نفقه بدهد، به تشخیص دادگاه ، نفقه تعیین و یا رد می شود. اگر زن محق باشد نفقه پرداخت و اگر مرد راست گفته باشد، نفقه ای به زن پرداخت نمی شود. به هرحال و در هر صورت ،این امر تاثیری درحکم مهر ندارد و مرد نمی تواند به بهانه ترک کردن خانه از سوی زن، مهریه را پرداخت نکند.
همه چیز درباره مهریه
تکلیف مهریه در صورت فوت یکی از زوجین
در صورتی که مهر پرداخت نشود و مرد فوت کند، به دلیل اینکه مهر یکی از طلب های ممتازه در نظر گرفته شده است باید به زن پرداخت شود در صورتی که مرد مالی به نام خود داشته باشد، مساوی با مهریه بخشی از مال توقیف می شود و پس از پرداخت مهر، باقی بدهی های مرد پرداخت می شود.
وکیل برای طلاق به درخواست زن
در نظر داشته باشید که مهریه سهم الارث نمی باشد و پس از فوت مرد، در صورتی که متوفی فرزندی نداشته باشد، پس از کسر مهریه از اموال مرد، یک چهارم اموال نیز به عنوان ارثیه به زن تعلق می گیرد. اگر متوفی دارای فرزند باشد این سهم الارث به یک هشتم کاهش پیدا می کند. حال فرض کنیم که متوفی دارای بیش از دو زن باشد، همین یک هشتم میان زن ها تقسیم می گردد. در صورتی که زنی پیش از دریافت مهر فوت کند، خانواده زن می تواند مهریه دخترش را تقاضا کنند و مرد مجبور به پرداخت می باشد.
مهریه در طلاق توافقی
در طلاق توافقی مهریه کاملا وابسته به توافق طرفین می باشد. هرچند با توجه به این که نوع طلاق خلع می باشد، زوجه می بایست مقداری از مهریه خود را بذل نماید. در طلاق توافقی قانون مقدار مشخصی برای مهر تعیین نکرده است و همه چیز وابسته به توافق طرفین است. تعیین مهر در نکاح منقطع الزامی است و عدم تعیین آن موجب ابطال عقد می باشد. قوانین جدید صرفاً درخصوص نحوه وصول مهر و اجرای محکومیت مالی و بازداشت مرد می باشد. برای این کار می توانید با یک وکیل طلاق توافقی مشورت کنید.
دادخواست اعسار در مهریه چیست؟
دادخواست اعسار موردی می باشد که از جانب مرد به دادگاه تقدیم می شود و طبق دادخواست مرد باید ثابت کند که توانایی پرداخت دین را ندارد و بر مبنای توانایی وی، مهر تقسیط می شود.
مدعی اعسار (زوج) می بایستی پس از صدور حکم به یکی از دفاتر خدمات قضایی به جهت دادن دادخواست اعسار مراجعه کند. مدارک لازم برای دادخواست اعسار از مهر عبارت است از دادنامه محکومیت مهر، استشهادیه (شهادت کتبی دو نفر)، صورت کلیه اموال منقول و غیر منقول، میزان وجوه نقد در کلیه حساب های بانکی و فهرست کلیه نقل و انتقالات اموال در یک سال گذشته.
شرایط مهریه در عقد موقت
برای پرداخت مهریه می توان در عقد نامه ضامن گرفت؟
بله. در قسمت مهریه توسط سردفتر ازدواج و با اخذ امضا از ضامن (مثلا پدر شوهر) نوشته می شود که پرداخت مهریه توسط چه کسی ضمانت شده است. ضمانت پرداخت مهریه حتی می تواند به صورت تضامنی هم باشد. در پرونده ای که چند سال قبل با آن درگیر بودیم، زوجه زیرک از سردفتر (عاقد) خواسته بود که پدر شوهر همراه شوهر متضامنا مسئول پرداخت مهر باشد. بعد از چندی از زندگی به دلیل اختلافات فراوان زوجین، زوجه به طرفیت پدر شوهر متمول اقامه دعوی کرد و موفق به توقیف مغازه ضامن تضامنی (پدر شوهر) شد.
کسب اطلاعات بیشتر: مراحل ثبت طلاق توافقی در دفترخانه
گرفتن مهریه بدون طلاق
زن می تواند بدون اینکه طلاق بگیرد مهریه خود را دریافت کند. برای این کار با به همراه داشتن سند ازدواج می تواند به مراجع قضایی مراجعه کند و در صورتی که تمکین و طلاحیت وی جهت دریافت صداق معلوم احراز شود مهر خود را مطالبه کند.
مراحل درخواست مهریه یا مطالبه مهر به این صورت است که در صورتی که صداق، وجه نقد یا سکه و طلا باشد، زوجه می تواند به همراه سند رسمی ازدواج خود به دادگاه مراجعه نموده و فرم دادخواست مطالبه مهریه را پر کند. پس از ارائه دادخواست، ۱۰ روز مهلت قانونی به مرد داده می شود تا مهریه زن را پرداخت کند. در صورت اتمام مهلت و عدم پرداخت مهریه از طرف مرد، زن می تواند دارایی شوهر خود را به دایره اجرایی ثبت معرفی کند و تقاضای توقیف اموال برای مهریه را نماید.
اگر شوهر شرایط پرداخت مهریه را نداشته باشد، مهر تقسیط شده و طبق قانون ۱۱۰ سکه احکام اجرایی می شود. در صورتی که مهریه سکه یا طلا باشد و مرد نتواند اصل آن را پرداخت کند، محاسبه مهریه به نرخ روز انجام می گیرد.
3 دیدگاه در “همه چیز درباره مهریه”